Dostępność - to nie tylko niepełnosprawni
- Czas potrzebny na przeczytanie:4 minuty
- Opublikowane:
Temat tak rzadko poruszany, prawie nikt o tym nie mówi. Jest to nasza zasługa, twórców treści dla innych. Poruszamy coraz to fajniejsze tematy jak premiera nowego frameworka czy biblioteki. W wielu tzw. roadmapach, dostępność jest całkiem pomijana lub widnieje jako temat dodatkowy, nie tak ważny jak nauka np. Reakta. Dlatego piszę ten artykuł, chce wzbudzić zainteresowanie tym tematem i otworzyć oczy na problem, który tak często jest przez nas ignorowany.
Wstęp
Każdy z nas, a przynajmniej większość, kiedyś słyszała o dostępności, mniej lub bardziej. Wiadomo są jakieś tam osoby z pewnymi niepełnosprawnościami, jakiś tam mały odsetek, ale pewnie nie będą korzystać z naszej strony, co nie?
W Polsce jest około od 4 do 7 mln osób z różnymi typami niepełnosprawności, o których powiem w dalszej części. Dużo, mało? Zastanów się sam/a.
W ogóle jak to brzmi, accessibility, dostępność, a11y. Są to trochę puste słowa, uderzające, nie słusznie, w osoby z różnymi typami niepełnosprawności. A przecież dostępność dotyczy nas wszystkich.
Dostępność dla każdego
Oto gwóźdź programu, czyli hasło - "Dostępność dla każdego". Ktoś mógłby powiedzieć, przecież mnie to nie dotyczy, jestem w pełni sprawnym człowiekiem. Do czasu, to najlepsza odpowiedź na tego typu stwierdzenie. Co przez to rozumiem? Każdy się starzeje, spędzamy przy telefonach i komputerach coraz więcej czasu, nasz wzrok się pogarsza.
Ale ja nie o tym, istnieje coś takiego jak chwilowa niepełnosprawność. Przykładów nie trzeba daleko szukać, jeśli nosisz okulary, możesz je zgubić albo popsuć, co wtedy? Poruszasz się komunikacją miejską, chcesz zobaczyć jakiś filmik, ale nie masz słuchawek, będziesz potrzebował napisów. Jest upalne lato, słońce strasznie świeci, podkręciłeś jasność ekranu na maksa, ale i tak nie widzisz treści, jak żyć?
Jak widzisz, tutaj nie ma podziału my i oni, my - pełnosprawni, oni - niepełnosprawni. Temat dotyczy nas wszystkich i coraz częściej słyszymy to w kontekście inkluzywności, nie dostępności.
Inkluzywność
Czym jest ta cała inkluzywność? Może to po prostu dostępność pod inną nazwą? Nie do końca.
Dostępność skupia się na osobach z rozpoznanymi ograniczeniami, inkluzywność traktuję wszystkich na równi, nie zapominając jednocześnie o osobach z wspomnianymi ograniczeniami. Wedle tego nurtu staramy się tworzyć produkty dla wszystkich, a nie zapewniać możliwość korzystania z nich osobom z niepełnosprawnościami.
Przykładem może być dobrze dobrana czcionka z odpowiednim kontrastem, osoby z dysleksją na pewno będą miały łatwiej, a przecież każdy z nas chce by przerabiany przez niego tekst był czytelny.
Jeszcze dla sprostowania dodam, wiadomo, że nie możemy stworzyć strony, która będzie dostępna dla WSZYSTKICH. Tu nie o to w tym chodzi, chodzi o to, żeby zapewnić ją dla jak największej ilości osób.
Rodzaje niepełnosprawności
Wiele osób myśli o niepełnosprawności w kontekście osób niewidomych. Jest to tylko jedna z grup. Możemy podzielić niepełnosprawności na cztery podstawowe typy:
- Wizualna
- Słuchowa
- Motoryczna
- Poznawcza
Do wizualnej możemy zaliczyć np. krótkowzroczność czy daltonizm. Poznawcze to np. dysleksja i autyzm. Warto o tym pamiętać i nie zamykać się tylko na osoby niewidome, jednocześnie mieć na uwadzę wspomnianą przeze mnie wcześniej tyczasową niepełnosprawność.
Od designu po kod
Myślenie o dostępnych, czy też inkluzywnych rozwiązaniach zaczyna się już na etapie projektowania. To tutaj podejmowane są ważne decyzję odnośnie kolorów, umieszczenia elementów na stronie, czy dodanie np. labeli do inputów. Cały UX powinien być oparty w myśl inkluzywności, żeby nasz produkt mógł być dla wszystkich. Przekłada się to oczywiście na aspekty biznesowe, o których zaraz pomówimy.
Dużo jednak zależy również od developera, możemy dostać bardzo dobry design produktu, a następnie skopać jego implementacje. Dlatego tak ważne jest używanie odpowiednich znaczników html, o tym powiem w kolejnych wpisach.
Aspekty biznesowe
Znane są przypadki pozwów za nieprzestrzeganie norm dostępności .
Została również uchwalona ustawa, dzięki której strony rządowe mają być dostępne, kary za nieprzestrzeganie wymogów mogą sięgać do 5000 i do 10000 zł.
Wspomniałem również o odpowiednich znacznikach html, jeśli poprawimy błędy na naszej stronie z nimi związane, to nasze strony będą bardziej przyjazne dla SEO.
Warto jeszcze powiedzieć, że dostępność jest ważna w kontekście sprzedaży. Jeśli będziemy mieli dostępną stronę internetową, automatycznie zyskujemy więcej klientów. Każdy z nas lubi przejść gładko przez stronę sprzedawcy.
Podsumowanie
Tym artykułem chciałbym rozpocząć mini serię o dostępności. Często, gdy robię code review powtarzają się te same błędy, chce Ci pokazać jak ich unikać i jak tworzyć internet lepszym miejscem.
W kolejnych wpisach poruszymy temat czytników ekranowych, semantycznego htmla, aria i wiele więcej. Jeśli nie chcesz przegapić kolejnych artykułów, zapisz się do newslettera.
Do usłyszenia!